Η “Σατραπεία” του Κωνσταντίνου Π. Καβάφη είναι αναμφισβήτητα ένα από τα μεγαλύτερα 100 ποιήματα όλων των γλωσσών και όλων των εποχών. Είναι ίσως το σπουδαιότερο έργο του Καβάφη και το παραθέτουμε με μουσική επένδυση από την εβδόμη συμφωνία του Μπετόβεν (allegretto της δεύτερης κίνησης) από τον συνάδελφο Γιώργο Βουτσά της Χαλκίδας.
Σημασία έχει ότι ενώ είμαστε γενικά υπέρ της συμπύκνωσης και της σύμπτυξης, της αποκοπής των πελώριων “σεντονιών”, κατεβατών που υπάρχουν σε όλα σχεδόν τα μυθιστορήματα, διαφωνούμε ριζικά με την αποκοπή έστω και μίας λέξης από πυκνά κείμενα, όπως είναι το ποίημα του Καβάφη.
Ο εξαιρετικός σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής, γυρίζοντας την ταινία “Καβάφης”, έκανε, κατά τη γνώμη μας, το ατόπημα να κόψει στίχους από το ποίημα. Με αποτέλεσμα να μένει ακατάληπτο από έναν μη έλληνα που δεν ξέρει όλα τα ντεσού της υπόθεσης. Δηλαδή ότι πήγε ο Θεμιστοκλής ικέτης στο γιο του Ξέρξη, του ανθρώπου που ο ίδιος είχε ρεζιλέψει, στον Αρταξέρξη, ο οποίος τον δέχτηκε με ευμένεια. Του έδωσε μια πάμπλουτη σατραπεία, ελπίζοντας ότι θα τον ξελόγιαζε αυτόν και τους γιούς του. Πράγματι καθώς ζούσαν ζωή τρυφηλή, έλεγαν "θα είχαμε καταστραφεί, αν δεν είχαμε καταστραφεί. Αν δεν μας διώχνανε οι αγνώμονες Αθηναίοι δεν θα είχαμε γνωρίσει τα μεγαλεία που τώρα απολαμβάνουμε".
Ο Αρταξέρξης τον δέχτηκε με την άρρητη προϋπόθεση ότι όταν θα του ζητούσε μετά να ηγηθεί μιας νέας εκστρατείας ενάντια στην Ελλάδα, αυτός θα δεχόταν. Και τότε ο Θεμιστοκλής αρνήθηκε και αυτοκτόνησε ηρωικά.
Comments